Veelgestelde vragen

Aan welke overkoepelende projectdoelen wordt er gewerkt in Briljant-projecten?

Briljant-projecten richten zich op de volgende doelen:
– Leerlingen werken samen met peers (gelijkgestemden).
– Leerlingen worden uitgedaagd door middel van verdieping en verbreding van het lesaanbod.
– Leerlingen leren onderzoekend en ontwerpend te leren.
– Leerlingen ontwikkelen metacognitieve, sociaal-emotionele, creatieve en executieve vaardigheden – zoals plannen, onderzoekend leren, leren met en van elkaar, presenteren en reflecteren.
– Leerlingen doen kennis op, waarbij de nadruk ligt op de volgende onderdelen van de taxonomie van Bloom: analyseren, evalueren en creëren.
– Leerlingen ontwikkelen hun analytische, creatieve en praktische vaardigheden.
– Leerlingen krijgen de kans om hun interessegebieden te vergroten.
– Er wordt tegemoet gekomen aan de leerhonger van de leerlingen.

Aan welke overkoepelende projectdoelen wordt er gewerkt in Diamant-modules?

Diamant-modules richten zich op de volgende doelen:
– Leerlingen hebben contact met peers (gelijkgestemden).
– Er wordt tegemoet gekomen aan de leerhonger van de leerlingen.
– Leerlingen krijgen de kans om hun interessegebieden te vergroten.
– Leerlingen ontwikkelen hun analytische, creatieve en praktische vaardigheden.
– Leerlingen ontwikkelen executieve functies en sociaal-emotionele vaardigheden (bijvoorbeeld: doorzetten, samenwerken, een plan maken, reflecteren).

Wat is het verschil tussen Diamant en Briljant?

Diamant-modules zijn bedoeld voor leerlingen uit groep 1 t/m ± 4 die behoefte hebben aan verrijkende (project)lessen. Briljant-projecten en -modules zijn voor leerlingen uit groep ± 4 t/m 8.

Aan welke doelen van onderzoekend leren wordt gewerkt in Briljant-projecten?

Briljant-projecten zijn gericht op het ontwikkelen van de volgende vaardigheden die nodig zijn bij onderzoekend leren:
– Leerlingen leren hoe zij zich kunnen oriënteren op een (nieuw) onderwerp.
– Leerlingen leren hoe zij goede leervragen kunnen opstellen op de onderdelen analyseren, evalueren en creëren.
– Leerlingen ontwikkelen hun presentatievaardigheden.
– Leerlingen werken op een oplossingsgerichte manier aan een persoonlijk leerdoel.
– Leerlingen leren hoe zij een planning kunnen maken en zich hieraan kunnen houden.
– Leerlingen leren hoe zij hun leervragen kunnen beantwoorden met het doen van eigen onderzoek.
– Leerlingen oefenen met het geven van feedback aan medeleerlingen.
– Leerlingen leren te reflecteren op hun eigen werk en vaardigheden.

Aan welke inhoudelijke doelen wordt gewerkt in Briljant-projecten en -modules en Diamant-modules?

Bij ieder project staat vermeld aan welke inhoudelijke doelen en aan welke kerndoelen en/of leerlijnen gewerkt wordt. Leerlingen maken door middel van kennisvergroters kennis met deze onderwerpen. Daarnaast werken leerlingen aan hun creatieve en praktische vaardigheden door diverse doe-opdrachten.

Kunnen leerlingen de lessen zelfstandig doorlopen?

Nee, het is de bedoeling dat de lessen worden begeleid door een (plusklas)leerkracht.

Is de aanpak van Briljant theoretisch onderbouwd?

Ja! De aanpak van Briljant is onder andere geïnspireerd op het TASC-model, de taxonomie van Bloom, de SLO Doelen en Vaardigheden voor Ontwikkeling, inzichten rond executieve functies, oplossingsgericht werken, 21e-eeuwse vaardigheden, effectieve didactiek en mindset.

Wat is het Briljant-model?

Het Briljant-model en bijbehorend stappenplan bieden structuur aan Briljant-projecten. Het Briljant-model laat zien uit welke twaalf onderdelen een project bestaat en het stappenplan beschrijft deze onderdelen als twaalf stappen. Door deze stappen te doorlopen, leren leerlingen onderzoek te doen en projecten uit te voeren. Zo doen ze kennis op en ontwikkelen zij metacognitieve, sociaal-emotionele, creatieve en executieve vaardigheden.

Hoe is een Briljant-project opgebouwd?

Het Briljant-stappenplan is onderverdeeld in een inleiding, kern en afsluiting van een project. De inleiding bestaat uit vijf stappen die een stevige basis vormen voor het vervolg van het project. In de kern ligt de nadruk op het doen van onderzoek en het ontwerpen van een presentatie. De afsluiting betreft het presenteren van en reflecteren op het project. Reflectiepunten kunnen worden meegenomen bij de start van een nieuw project. Zo ontstaat een cyclus en kan een doorgaande lijn in de ontwikkeling van leerlingen worden gecreëerd.

Wat zijn kennisvergroters en waarom zitten deze in de projecten?

Kennisvergroters zitten in alle Briljant- en Diamant-modules en in de eerste vier lessen van Briljant-projecten. Bij kennisvergroters biedt de leerkracht nieuwe kennis expliciet aan. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van het vertellen van informatie, het bekijken van materiaal of een informatieve video, of het samen lezen van een bladzijde uit een informatief boek. Deze kennisoverdracht sluit aan bij de leerhonger van (hoog)begaafde leerlingen. Het doel is overigens niet dat leerlingen al deze aangeboden kennis aan het eind van het project kunnen reproduceren, maar dat het hen brengt tot nieuwe inzichten, interesses en ideeën.

Hoe is er ruimte voor eigen inbreng van leerlingen bij Briljant-projecten?

Leerlingen werken aan eigen leervragen die aansluiten bij individuele interesses. Tevens is er ruimte voor hun eigen inbreng in het vormgeven van de projectpresentaties. Briljant biedt ook een uitgewerkt project vrije keuze, waarin leerlingen zelf een onderwerp kiezen. Deze ruimte voor eigen keuzes en inbreng biedt leerlingen autonomie waardoor leerlingen worden gemotiveerd om zich actief in te zetten.

Hoe is er in Diamant-modules ruimte voor eigen onderzoek en inbreng van leerlingen?

Ieder Diamant-module kan worden uitgebreid met een vierde (facultatieve) les om aandacht te besteden aan onderzoeksvragen die gedurende het project uit de leerlingen zelf kwamen. Dat kan in de vorm van extra kennisvergroters, extra doe-opdrachten, proefjes of andere ideeën van leerlingen. Deze vierde les kan ook worden gebruikt om te werken aan digitale vaardigheden of overige ideeën zoals bijpassende spelletjes, een presentatie ontwerpen bij het project of presentatievaardigheden oefenen voor een (klein) publiek.

Hoe werken leerlingen in Briljant-projecten aan een eigen leerdoel?

Bij stap 5 wordt een persoonlijk leerdoel gekozen, passend bij de individuele leer- of ontwikkelingsbehoefte van iedere leerling. Dit doel is gericht op het ontwikkelen van vaardigheden, bijvoorbeeld met betrekking tot mindset, executieve functies of sociaal-emotionele vaardigheden. Voorbeelden hiervan zijn doorzetten, geordend werken, concentreren en de lat niet te hoog leggen. In Briljant-projecten wordt iedere les aandacht besteed aan het persoonlijk leerdoel, vaak op een coöperatieve wijze.

Op basis waarvan worden doe-opdrachten ontwikkeld?

Doe-opdrachten zijn opdrachten waarbij leerlingen actief aan de slag gaan, meestal met concreet materiaal. De doe-opdrachten dragen bij aan het ontwikkelen van praktisch, analytisch en creatief denken en handelen.

Ieder Briljant-project bevat één of meer doe-opdracht(en). Denk bijvoorbeeld aan het maken van een flessenorgel (Briljant-project Muziek) of een kijkdoos (Briljant-project Oceanen).

Bij Diamant-modules bevat iedere les één of meer doe-opdracht(en), zoals het spelen van een planetenspel (Diamant-module Het zonnestelsel) of het tekenen van een vogel (Diamant-module Tuinvogels).

Hoe wordt er gedifferentieerd tussen en binnen jaargroepen?

Om te differentiëren is de rol van de leerkracht is van groot belang. De leerkracht dient steeds het groeps- en individuele niveau van leerlingen in te schatten en daarbij aan te sluiten. Op basis van de leeftijd en het niveau van leerlingen dient de leerkracht passende eisen te stellen en te kiezen voor een meer sturende of juist meer coachende rol. Door begeleiding op maat te bieden, kan iedere leerling zich ontwikkelen in de eigen zone van naaste ontwikkeling.

Differentiatie binnen Diamant-module gebeurt vooral doordat er open doe-opdrachten worden aangeboden. Dit biedt leerlingen ruimte om op hun eigen manier en eigen niveau de opdrachten uit te voeren. In Briljant-projecten wordt vooral gedifferentieerd door de eigen leervragen van leerlingen, de diepgang bij het beantwoorden van leervragen en de vorm van presenteren.

Hoe is er verbinding tussen Briljant-projectonderwijs in de plusklas en de reguliere klas?

Het is van belang dat er verbinding is tussen het aanbod in de plusklas en de reguliere klas, zodat de ontwikkeling van leerlingen optimaal gevolgd en begeleid kan worden. Deze verbinding is op de volgende manieren mogelijk:
– De plusklasleerkracht brengt leerkrachten (en het liefst ook ouders) bij de start van een project op de hoogte van de inhoud van het project.
– Leerlingen nemen hun projectgids mee naar de eigen klas. De groepsleerkracht kan daardoor eenvoudig inzien aan welke leervragen en persoonlijk leerdoel iedere leerling werkt en wat de wekelijkse planning is.
– In de plusklas wordt regelmatig besproken op welke wijze leerlingen in hun eigen groep aan hun persoonlijk leerdoel werken.
– De plusklaskleerkracht geeft een terugkoppeling aan de leerling en leerkracht over het projectproces en -product van de leerling. Deze terugkoppeling kan worden gebruikt in het rapport.
– Waar mogelijk werken leerlingen ook in de reguliere klas in ‘verrijkingstijd’ zelfstandig verder aan hun project.

Hoe kun je je met onderbouwleerlingen aan de slag met computervaardigheden?

Ieder Diamant-modules kan worden uitgebreid met een vierde (facultatieve) les om aandacht te besteden aan digitale vaardigheden zoals het opstarten van en inloggen op schoolcomputers, surfen op internet, kennismaken met Microsoft Word en Microsoft PowerPoint. Dit kan worden gekoppeld aan het ontwerpen van een presentatie over het project (bijv. lapbook, PowerPoint, tentoonstelling, …).

Differentiatie binnen Diamant-modules gebeurt vooral doordat er open doe-opdrachten worden aangeboden. Dit biedt leerlingen ruimte om op hun eigen manier en eigen niveau de opdrachten uit te voeren. In Briljant-projecten wordt vooral gedifferentieerd door de eigen leervragen van leerlingen, de diepgang bij het beantwoorden van leervragen en de vorm van presenteren.

Hoe lang duren de lessen?

Briljant-projecten bestaan uit 8 lessen van 90 minuten. Briljant-modules bestaan uit 3-5 lessen van 45-60 minuten. Diamant-modules bestaan uit 3 lessen van 45-60 minuten, eventueel aangevuld met een vierde (facultatieve) les.

Welke materialen heb je nodig voor Diamant-modules?

Verzamel informatieve boeken over het onderwerp, wellicht kan dit via de schoolbibliotheek of reguliere bibliotheek worden geregeld. Vraag eventueel de educatief medewerker van de bibliotheek of een ouder om een boekenpakket samen te stellen rondom het gekozen onderwerp.

Daarnaast zijn voor de meeste doe-opdrachten fysieke materialen nodig, dit staat aangegeven in de module bij ‘materialen’.

Welke materialen heb je nodig voor Briljant-projecten?

Voor iedere leerling is een projectgids (verbruiksmateriaal) nodig en daarnaast eventueel een handleiding voor de begeleider. Deze verbruiksmaterialen zitten niet bij een abonnement op de online leeromgeving in en zijn verkrijgbaar bij uitgeverij Pica. Verder zijn informatieve boeken nodig over het onderwerp, bijvoorbeeld via de schoolbibliotheek of reguliere bibliotheek.

Tot slot zijn voor sommige doe-opdrachten fysieke materialen nodig, dit staat aangegeven in het project bij ‘materialen’.

Op welke bronnen is de aanpak van Briljant-projecten en - modules en Diamant-modules gebaseerd?

De werkwijze is onder andere geïnspireerd op het TASC-model, de taxonomie van Bloom, de SLO Doelen en Vaardigheden voor Ontwikkeling, inzichten rond executieve functies, oplossingsgericht werken, effectieve didactiek en mindset. In de Briljant leerkrachtenhandleiding zijn deze bronnen vermeld.

Daarnaast zijn voor de meeste doe-opdrachten fysieke materialen nodig, dit staat aangegeven in het project bij ‘materialen’.